Дата публикации: 20.04.2020

Беседует Алёна Нестерова

Перевод интервью (см. тут)

– Антон, бур рыт! Ми тэкӧд ӧтпырйӧ и паныдасьлім, но сэки нин лои гӧгӧрвоана, мый тэ зэв енбиа да быдлаӧ нырччысь морт. А тэ ичöтсянь нин сьылан, гитараӧн ворсан?

–Аттьӧ татшӧм кывъясысь! Заводиті ме сьывны детсадйӧ ветлігӧн на, а гитараӧн заводиті ворсны первӧй классын. Мам-бать козьналісны чужан лун вылӧ гитара и заводитчис…

– Кутшӧм радейтана сьылысь тэнад, сыланкыв?

– Радейтана сьылысьӧс весиг шуны сьӧкыд. Ставнысӧ кӧ висьтавны, нэм ковмас. Вот бӧръя кадсӧ зэв ёна заводиті кывзыны Sirotkin сьылысьӧс. Тайӧ татшӧм меланхоличнӧй гитара увтӧ сьыланкывъяс. Зэв ёна пуксьӧ сьӧлӧмад.

– Коді коми сьылысьясысь кажитчӧ?

– Коми сьылысьясысь кажитчӧ Александра Ногиева. Сійӧ вӧчис зэв ыджыд удж, сылӧн таво петіс альбом комиӧн дзоньнас. И тайӧ популярнӧй музыка нин миян Комиын. Зэв нимкодь, мый миян эм татшӧм том йӧз. Тшӧтш коми сьылысьясысь кажитчӧ «Парма» ансамбль. Гашкӧ, сыысь, мый найӧс ме ичӧтсянь нин кывза и весиг ӧтикысь вӧлі концерт вылын.

– Кор чужис аслад медводдза сьыланкывйыд, комиӧн, рочӧн? Мыйла лои окота лӧсьӧдны ассьыд сьылан? Кутшӧма йӧзыслы кажитчис, мый гижисны да паныдасьлігӧн шулісны?

– Медводдза сьыланкыв чужліс коркӧ 7-8-ӧд классын, весиг ог нин помнит мыйя и вӧлі. Точнӧ радейтчӧм йылысь. А медводдза йӧзӧдӧма сьыланкыв ме гижи 10-ӧд класс помалігӧн. Йӧзӧді ас лист бокын, и ӧні сійӧс позьӧ кывзыны. Шусьӧ «Мысли». А комиӧн медводдза сьыланкыв – тайӧ Елена Афанасьева кывбур вылӧ «Радейтӧмӧй, эн на кув...» сьылан.

Чайта эм йӧз, кодлы кажитчӧ и оз кажитчы сьыланъясӧй. Но лёк комментарийяс абуӧсь. Гашкӧ, тайӧ сыысь, мый ёртъяс зілисны поддержитны. Но чайта, мый менам всё-таки век жӧ мыйкӧ артмӧ.

– Тэ кылан нин асьтö артистöн?

– Неуна кылышта нин. Сы вӧсна, гашкӧ, мый велӧдчигӧн (ме велӧдча театральнӧй институтын) ми быд лун сцена вылынӧсь. Да и ичӧтчань ме сцена вылын сьыла. Вот кыдзкӧ тадзи.

– Кутшöм медшöр ыджыд вӧчӧмтор, ас донъялӧм серти, тэнад талунъя лун кежлö?

– Ӧнія кад вылӧ медся ыджыд вӧчӧмтор менам тайӧ Москваӧ Борис Щукин нима театральнӧй институтӧ велӧдчыны пырӧм. Ме зэв ёна кӧсйи поступитны театральнӧйӧ, и со менам артмис.

– Висьтышт миянлы, кӧн чужин, кодӧ ӧні велӧдчан, кодöн лоан, а кодӧн асьтӧ аддзан, музыкантӧн, гашкӧ, медсясӧ?

– Чужи ме Кебра сиктын. Помалі 11 класс тані школаын. Сэсся поступиті театральнӧйӧ и велӧдча ӧні сэні мӧд курс вылын. Ме лоа драматическӧй театрын да киноын артистӧн.
Артист олӧмын и сідз зэв уна музыка, сыысь ог вермы шуны, мый кыла ёнджыка ачымӧс музыкантӧн.

– Москваас йöзыс кутшöмöсь, олöмыс торъялӧ татчӧс олӧмысь? Тэ кылан нин асьтö москвичöн?

– Дерт, Москваын первӧйсӧ вӧлі сьӧкыд. Збыль, олӧмыс сэні мунӧ зэв ӧдйӧ. Мукӧддырйиыс чайтан, мый тэ нем он удит. Но во да джынйӧн ме велалі нин. А йӧзыс сэні гашкӧ неуна есьжыкӧсь. Но а сідзсӧ сэтшӧм жӧ йӧз.

– Кодкӧд сэн ёртасян?

– Ёртъяс менам Москваын эмӧсь. Татшӧм жӧ, кыдз и ме, театральнӧйын велӧдчысьяс. Миян ӧд кад зэв этша мыйкӧ мӧд вылӧ, ми пыр институтынӧсь, сыысь и унджык ёртыс институтысь.

– Кыскӧ гортад, чужанінад? Мый вӧчлан сиктӧ волігъясӧ?

– Гортӧ, дерт, кыскӧ. Ӧд Комиыс некытчӧ нин менам сьӧлӧмысь оз вош. Миян аслыссяма зэв мича вӧр-ва, кодтӧг ме овны ог нин вермы. Менам тані мам-бать, чой. Сыысь ме гортысь пыр гажтӧмся. Кор локтан гортӧ, лолыд пыр шойччӧ. И лӧсьыд, и долыд.

Гортын зіля мам-батьлы отсасьны, аддзысьла ёртъяскӧд. Радейта прӧстӧ гуляйтны сиктӧд. Мӧвпавны.

– Юксьы гуся мöвпнад, гашкö, диск лэдзны кӧсъян?

– Эм мӧвп лэдзны альбом коми кыв вылын. Колян во ме йӧзӧді ичӧтик альбом роч сьыланъяӧн. Сэні эм ӧти сьыланкыв коми кыв вылын, тайӧ «Аллилуйя» сьылан комиӧн (комиӧдіс Сергей Елфимов). Но ме кӧсъя ыджыд альбом коми кыв вылын. Материалыс, вроде, чукӧрмис нин, но ӧнія лоӧмторъяс подулын ме чайта, мый ог удит. Кӧсйи тайӧс ставсӧ вӧчны гожӧмнас, но чайта, мый кутам велӧдчыны, и лоӧ некор. Но код тӧдас, гашкӧ, и удита. Та вӧсна, виччысьӧй. Тайӧ альбомас пырасны сьыланкывъяс, кодъяс эмӧсь нин ӧтуввезйын, но неуна выль аранжировкаясын, и сідзжӧ выль сьыланкывъяс. Кута зільны вӧчны тайӧс ставсӧ гожӧмнас. Но видзӧдлам, кыдзи артмас.

– Мый радейтiн лыддьыны ичöтдыр кадö, мый öнi лыддьылан?

– Ичӧтдырйи зэв ёна радейтлі лыддьыны (кыдзи и ӧні) приключениеа гижӧдъяс: шуам, Стивенсонлысь «Остров сокровищ», Дефолысь «Робинзон Крузо», Жюль Вернлысь небӧгъяс. Не ӧтчыдысь нин лыддьылі и зэв пӧся радейта «Гарри Поттерӧс».

Толкинлӧн «Властелин колец» трилогияыс зэв ёна кажитчӧ жӧ. Конан Дойлӧн «Шерлок Холмс» йылысь висьтъяс тшӧтш воӧны сьӧлӧм вылӧ. Роч гижысьясысь радейта Булгаковӧс. Чайта, став классикасӧ колӧ лыддьыны да радейтны.

Но а коми гижӧдъясысь менам медся радейтана – Иван Тороровлӧн Федя Мелехин йылысь цикл. Лыддя Геннадий Юшковӧс, Нина Куратоваӧс.

А вот бӧръяыс, мый ме помалі лыддьыны – тайӧ Диккенслӧн «Лавка древностей» небӧг. Лыддьӧй, зэв бур гижӧд!

– Кутшöм ногöн олöмыд йитчöма небöгаинкöд?

– Небӧгаинӧ ме ичӧтсянь радейта ветлӧдлыны. Видзӧдім ёртъяскӧд энциклопедияяс. Да и кажитчӧ меным сійӧ небӧга атмосфераыс. Кажитчӧ небӧгъясыслӧн аслыспӧлӧс кӧрыс.

– Мый сиан ставöнлы, код кутас тайö сёрнисö лыддьыны?

– Лоӧ шудаӧсь. Кывзӧ ассьыныд сьӧлӧмнытӧ. Лыддьысьӧ ёнджыка. Энӧ вунӧдӧ коми кыв, чужан мунытӧ. Да энӧ висьӧй! Мед ставыс тіян лоӧ бур!

Сёрнитіс Алёна Нестерова